.Goldilocks, dwarfs & giants…

Nederlands (sorry no English this time but definitely check the website I recommend below!)

Hello loves,

Deze keer een extra en een totaal andere blogpost dan jullie van mij gewoon zijn. Voor de mensen die mij nog niet kennen, ik ben een echte sci-fi nerd! Alles rond planeten, manen, sterren, de milky way (neen niet het snoepje :-p),… fascineert mij enorm. En na het nieuws van 22 februari moest ik er wel iets over schrijven!

Op nog geen 40 lichtjaren verwijderd hebben ze zomaar eventjes een ‘Red dwarf’ ontdekt met wel 7 exoplaneten! Dit planetenstelsel heeft de naam “Trappist-1” gekregen. Genoemd naar de Belgische telescoop die ze gebruikt hebben om dit te ontdekken (Trappist: Transiting Planets and Planetesimals Small Telescope).

trappist-system

source: https://exoplanets.nasa.gov/trappist1/

Wat is nu deze ‘Red Dwarf’? Wel deze Red Dwarf (eveneens Trappist-1 genaamd) is een ultra koele dwergster waarrond tot nu toe 7 bekende planeten ronddraaien. Nu ‘ultra koel’ is natuurlijk relatief. Tegenover onze zon (5778 K) is deze dwergster zowat de helft zo warm (2550 K). Ze schelen ook wel wat in ouderdom. Onze zon is 4,6 miljard jaar oud, tegenover Trappist-1 die een ouderdom heeft van een 500 miljoen jaartjes. Een groentje dus … (of moet ik zeggen geeltje?). Trappist-1 is ook niet zo groot. Je kunt deze het best vergelijken met onze eigen Jupiter die iets kleiner is van afmeting.

En oja onze zon zal binnen een paar miljard jaar, na geleidelijke opwarming, een “Red Giant” (Rode reus) worden. Vrijwel alle waterstof in de kern van de zon zal dan verbruikt zijn en de zon zal zich uitzetten waardoor de Aarde ferm zal opwarmen en al het leven onmogelijk zal worden… als we onszelf tegen dan al niet uitgeroeid hebben uiteraard. Wat dan weer wel de mogelijkheid geeft om leven te ontwikkelen op Saturnus en Jupiter, omdat deze dan in de goldilocks-zone* komen te liggen (*habitable zone- bewoonbare zone: dit is de regio (afstand van de dwergster) waar mogelijks de atmosfeer niet te warm of te koud is om vloeibaar water te hebben en waar leven zich kan ontwikkelen (zie ook foto)). Natuurlijk zal dit nog niet voor morgen zijn, als je weet dat onze Aarde 4,54 miljard jaar oud is en dat de mens nog maar 200.000 jaar bestaat. En dan te bedenken dat we pas begonnen zijn met ruimtevluchten sinds 1961.

schermafbeelding-2017-02-23-om-23-34-04

source: https://nl.wikipedia.org/wiki/Zon#/media/File:Zon_Levenscyclus.svg

schermafbeelding-2017-02-23-om-23-37-17

source: http://www.astrowatch.net/2016/05/hunting-for-hidden-life-on-worlds.html

En waarom noemen we deze planeten “Exoplaneten“? Astronomen noemen deze planeten exoplaneten wanneer deze draaien om een andere ster dan de onze. De eerste exoplaneten zijn ontdekt in de beginjaren 90 en sindsdien staat de teller op wel 3458. Doordat zulke planeten zelf geen licht uitstralen en dus zeer zwakke lichtbronnen zijn, zijn deze moeilijk te ontdekken. Omdat ze zich ook nog eens dicht bij hun ster bevinden, is het zeer moeilijk om deze planeten waar te nemen met een traditionele telescoop. Indien deze planeten zich bevinden in de goldilocks-zone, is het mogelijk dat deze enige vorm van leven kan herbergen.

Trappist-1. Fascinerend om meer te weten te komen over dit planetenstelsel ‘om onze hoek’ met wel 3(!) planeten die zich in de goldilocks-zone bevinden. Dit is een record! Omdat de dwergster minder warm is dan onze zon kunnen deze planeten een gunstige atmosfeer en eventueel vloeibaar water hebben, ook al staan ze veel dichter bij hun dwergster dan de afstand van onze Aarde tot de zon. Ze staan zo dicht zelfs dat de planeet het dichtst bij de dwergster er 1,5 dagen over doet om er volledig rond te draaien en de planeet die het verst vanaf ligt er maar een kleine 20 dagen over moet doen.  Om even te vergelijken: deze planeten staan dus allemaal dichter bij hun dwergster dan de afstand tussen Mercurius en onze zon. Dat zijn dus 7 planeten die zich zeer snel rond hun dwergster bewegen. Doordat ze ook nog eens dicht bij elkaar liggen, zou je, indien je op 1 van deze planeten zou staan, de andere planeten zo goed zien zoals wij de maan kunnen bezichtigen vanop Aarde. Beeld je dat maar eens even in!

schermafbeelding-2017-02-23-om-23-29-38

source: http://www.spitzer.caltech.edu/images/6286-ssc2017-01f-TRAPPIST-1-Statistics-Table

Wetenschappers vertellen ons deze planeten niet om hun as draaien zoals de Aarde maar dat steeds dezelfde kant naar hun dwergster is gesitueerd (tidally locked – getijdengebonden). Dat houdt in dat je een ‘warme’ kant en een ‘koude’ kant hebt op deze planeten. Een kant dus waar het permanent dag is, en een andere kant waar het permanent nacht is. De temperatuurverschillen kunnen zeer groot zijn tussen beide kanten waardoor er zeer sterke winden kunnen waaien. Eventueel leven kan zich blijkbaar slechts op de overgang tussen dag en nacht bevinden. Verder onderzoek moet uitklaren of er effectief water aanwezig is en hoe de atmosfeer daar is. In oktober 2018 wordt de nieuwe telescoop (James Webb Space Telescope) gelanceerd die nog krachtiger en gevoeliger is en die ons een schat aan informatie kan verschaffen. Zo spannend!

Ook zo gefascineerd door de ruimte? Check dan ook zeker de websites https://exoplanets.nasa.gov/ of http://hemel.waarnemen.com! Wil je zelf op ontdekking? Bezoek dan www.zooniverse.org. Speur mee de ruimte af naar nieuwe objecten en planeten en help wetenschappers nieuwe ontdekkingen te maken!

Heb ik je nieuwsgierig kunnen maken? ♥

Lots of love and hugs,

naamlogo

 

 

Bronnen:

https://www.spacepage.be/artikelen/het-heelal/objecten/exoplaneten/algemene-informatie-over-exoplaneten/wat-is-een-exoplaneet

http://www.hln.be/hln/nl/961/Wetenschap/article/detail/3088554/2017/02/23/Drie-nieuwe-planeten-in-de-bewoonbare-zone-maar-waar-zijn-de-aliens-dan.dhtml

https://nl.wikipedia.org/wiki/Exoplaneet

https://exoplanets.nasa.gov

 

 

2 gedachten over “.Goldilocks, dwarfs & giants…

Geef een reactie

Vul je gegevens in of klik op een icoon om in te loggen.

WordPress.com logo

Je reageert onder je WordPress.com account. Log uit /  Bijwerken )

Facebook foto

Je reageert onder je Facebook account. Log uit /  Bijwerken )

Verbinden met %s